Twaalfpinter van ZwaardePineutBV

Gelezen?  ‘We zijn een lagelonenland geworden’ Vakbond FNV heeft op 1 mei weinig te vieren, zegt bestuurder Zakaria Boufangacha. Hij verwijt kabinet gebrek aan visie op arbeidsmarkt (FD 22 april 2018)

Gelezen? De Nederlandse samenleving zou ongeveer 10 miljard euro mislopen aan belasting- en premie-inkomsten door flexwerk. Dat zegt vicevoorzitter Tuur Elzinga van vakbond FNV in een dinsdag gepubliceerd interview met Trouw. (1 mei 2018)

Gelezen? ‘Nawerking Ziektewet pure diefstal’. Paul Lammerts, jurist sociale zekerheid.

We zijn een lagelonenland geworden?

Misschien is de nieuwe quasi-definitie van Nederland als ontwikkelingsland ietwat overdreven? Want zijn er al berichten dat China hier fabrieken gaat bouwen om goedkope auto’s te produceren (wel in België overigens)? Gaan Nederlandse arbeiders, net zoals de bouwvakkers in de jaren 70 en 80 vorige eeuw, massaal naar Duitsland of nog verder naar het oosten om daar te werken omdat ze daar veel meer verdienen? Zijn er al plannen bekend dat India hier mega callcenters gaat vestigen? Of dat een groot deel van de ICT-branche in India juist besluit om het werk qua uitvoering naar Nederland te exporteren? Zijn er dankzij onze lage lonen en lage sociale lasten al ontwikkelingen zichtbaar dat de transportsector vanuit Polen en andere voormalige Oostbloklanden naar Nederland terugverhuist?

Een belangrijk kenmerk van lagelonenlanden is de wijze waarop sociale voorzieningen (niet) zijn ingevuld. Heb ik ergens de rectificatie van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) gemist op het bericht dat de belastingdruk voor Nederland in 2018 weer is gestegen en nog nooit zo hoog was?

Boufangacha beweert geen werkgevers te kennen die geen nieuwe mensen aannemen omdat ze er nooit meer van afkomen. Volgens hem klopt dit niet, want flexwerken gaat alleen om concurrentie op de loonkosten. Vast werk moet weer de norm worden, vast werk zonder onzekerheden zodat niet steeds meer mensen in een banencarrousel blijven hangen.

 ‘Nederland loopt ongeveer 10 miljard aan premies en belastingen mis door flexwerk’

Klopt, daar heeft de heer Elzinga absoluut een punt en daar vinden de overheid en de vakbonden elkaar: het borgen van de centjes die dankzij het dienstverband voor onbepaalde tijd, de ultieme fiscale melkkoe, al sinds midden vorige eeuw kunnen worden binnen geharkt. Een ongeschreven gedeeld belang; voor de vakbonden om haar leden te beschermen en voor de overheid om meer belastingen binnen te halen.

De afgelopen jaren heb ik regelmatig stukjes geschreven met de voorspelling dat er daarom voor al ‘die arme zzp’ers’ broodnodig bescherming moet komen. Bescherming voor arbeidsongeschiktheid en natuurlijk ook voor hun pensioen, individuele bescherming die collectief tot stand moet komen. Zie het maar als een regeling voor kleine werkgevers die straks geen twee jaar verzuim hoeven te betalen: zij gaan straks op basis van een soort solidariteitspremie het tweede jaar afkopen. Dus ook al die kleine werkgevers die nooit tweedejaarsverzuim hebben of hebben gehad, dragen dadelijk bij.

Vroeger was er voor zelfstandigen ook al een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering, de WAZ (Wet arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen). In de praktijk kwam je er amper voor in aanmerking wanneer je een bedrijf had dat zonder de DGA (directeur-grootaandeelhouder) toch inkomen genereerde en de ‘jaarpremie’ (een soort verkapte belasting) was ongeveer € 2.500,-. Hmmm, met ruim 1 miljoen zzp’ers zie ik de Haagse beleidsmakers al ietwat opgewonden op hun stoel draaien: zien zij daar niet ergens een mooie meevaller van 2,5 miljard aan de horizon? Als ze daar nou eens pak ‘m beet een half miljoen kleine bedrijfjes gemiddeld ook nog eens € 200,- per maand aan solidariteitsheffing tweedejaarsverzuim aan laten bijdragen?  Eens even optellen: 2,5 miljard + 1,2 miljard = 3,7 miljard, mooi in the pocket.

‘Nawerking Ziektewet pure diefstal’       

Paul is jurist sociale zekerheid en kwalificeert de regeling als diefstal, pure diefstal zelfs, en daar is iets voor te zeggen. Ziektewet? Voor veel werkgevers is (ook) de Ziektewet een ondergeschoven kindje, ik schat dat meer dan 80% van de werkgevers er al jaren niets van snapt en de schouders ophaalt. Dat begrijp ik heel goed, maar toch even een stukje tekst van Lammerts: “Nawerking van de ZW-uitkering en WIA-uitkering dient als bescherming voor de werknemer om te voorkomen dat die onverzekerd is tegen uitval door ziekte.”  Lammerts wijst erop dat nawerkingsbepalingen ook in andere wetten voorkomen, maar dat dit voor werkgevers in de uitzendbranche wel heel erg nadelig kan zijn: “Op zich is het principe van nawerking goed, maar waarom moet die nawerking zo ver doorwerken dat de werkgever zoveel risico loopt?”

Want het kan volgens hem dus gebeuren dat een uitzendkracht maar twee of drie dagen voor een uitzendbureau werkt, vervolgens niet meer komt, daarna ziek wordt en zelfs arbeidsongeschikt raakt en dat het uitzendbureau twaalf jaar lang de rekening gepresenteerd krijgt. “Dat is pure diefstal.” Dat het risico op uitval wordt afgewenteld op de werkgever volgens het principe ‘de vervuiler betaalt’ gaat volgens Lammerts eigenlijk niet meer op als er sprake is van nawerking. “Dit impliceert dat de werkgever schuld heeft. Dat zou zo kunnen zijn als de eerste ziektedag bij de werkgever is opgelopen – hoewel, in Nederland maken we geen onderscheid tussen niet-werkgerelateerd en werkgerelateerd verzuim. Maar dit gaat sowieso niet op als de werknemer ziek wordt nadat het dienstverband is afgelopen.”

Zwaardepineut BV

Oké, voorbeeldje: stel dat een werknemer vanaf 1 juni 2018 een weekje heeft gewerkt en daarna is vertrokken, geen WW heeft aangevraagd en een weekendje later tijdens een popfestival een paar hele slechte pilletjes neemt. Niks extase, niks geweldige trip, maar doffe ellende, ziekenhuis, psychose, mislukte revalidatie en uiteindelijk helemaal de weg kwijt en na twee jaar verzuim stempelt UWV een enkeltje 80-100 WGA. De werkgever, ZwaardePineutBV, krijgt een telefoontje van de controller die aangeeft dat het misschien toch handig is om even met UWV en de Belastingdienst te bellen.

“Ehhhh…waarover dan? Is er iets?”
“Nou weet je nog die werknemer, die persoon XYZ die je toen ooit in juni 2018 een weekje aan het werk had? We hebben de BIER-lijst (bijlage inlooprisico eigen risicodragerschap) gecontroleerd en ik zie daar dat je stevig de hoofdprijs voor XYZ betaalt.”
“Maar hoe kan dat nou? Waarvoor dat dan?”
“Geen idee, maar bel je zelf even met UWV en de Belastingdienst?”

Dus, een telefoontje naar de Belastingdienst:

“Belastingdienst afdeling BIER-lijsten, goedemiddag, waarmee kan ik u helpen?”
ZwaardePineutBV: “Oh, eh goedemiddag met Joris Twaalfpinter van ZwaardePineut BV, ik heb een vraag over mijn BIER-lijst. Klopt het dat ik nu ieder jaar moet betalen voor persoon XYZ die ooit een weekje in juni 2018 bij ons werkte? En dat 10 jaar lang?”
Belastingdienst: “Heeft u een momentje? Eens even kijken, ZwaardePineut BV zei u? Ja, hmmm boekjaar 2018, maand juni, werknemer persoon XYZ, pompom, es kijken, ja hoor, dat klopt, staat hier inderdaad, persoon XYZ, helemaal correct ja. Wat was uw vraag ook alweer, waarom u daarvoor moet betalen? Nou dat komt omdat persoon XYZ door UWV volledig arbeidsongeschikt is bevonden.”
ZwaardePineutBV: ”Huh? Maar toen XYZ wegging was alles helemaal top in orde, weekje gewerkt om wat voor en popfestival te sparen, herinner ik me nog ergens. Maar wat is er aan de hand dan? Wat is er gebeurd en waardoor is XYZ dan arbeidsongeschikt geworden?”
Belastingdienst: “Sorry mijnheer Twaalfpinter, maar daar mogen wij geen uitspraken over doen, dat is niet in het belang van de privacy van persoon XYZ. Maar misschien belt u eens met UWV, zij gaan er tenslotte over.”
ZwaardePineutBV: “Maar ik mag toch wel weten waarom ik iets moet betalen?”
Belastingdienst: “Dat begrijp ik, maar we mogen nu eenmaal niets zeggen, sorry, maar leuker kunnen we het niet maken. Bel even met UWV, misschien gaat dat beter.”

Even bellen met UWV dan maar:

“UWV afdeling werkgevers, goedemiddag, waarmee kan ik u helpen?”
ZwaardePineutBV: “Oh, eh goedemiddag met Joris Twaalfpinter van ZwaardePineut BV, ik heb een vraag over een oud werknemer. Klopt het dat ik nu ieder jaar moet betalen voor persoon XYZ die ooit een weekje in juni 2018 bij ons werkte? En dat 10 jaar lang? “
UWV: “Heeft u een momentje? Eens even kijken, ZwaardePineut BV zei u? Ja, hmmm boekjaar 2018, maand juni, werknemer persoon XYZ, pompom, es kijken, ja hoor, dat klopt, staat hier inderdaad, persoon XYZ, helemaal correct ja. Wat was uw vraag ook alweer, waarom u daarvoor moet betalen? Dat komt omdat wij XYZ volledig arbeidsongeschikt hebben bevonden.”
ZwaardePineutBV: “Huh? Maar toen XYZ wegging was alles helemaal top in orde, weekje gewerkt om wat voor popfestival te sparen, herinner ik me nog ergens. Maar wat is er aan de hand dan? Wat is er gebeurd en waardoor is XYZ dan arbeidsongeschikt geworden?”
UWV: “Sorry mijnheer Twaalfpinter, maar daar mogen wij geen uitspraken over doen, dat is niet in het belang van de privacy van persoon XYZ. Iedereen, dus ook UWV, heeft te maken met de aangescherpte Privacy-wetgeving.”
ZwaardePineutBV: “Het kan toch niet zo zijn dat ik niet mag weten waarom ik moet betalen?”
UWV: “Nou, dat mag wel hoor. We hebben in Nederland afgesproken dat de vervuiler betaalt en volgens de nawerking Ziektewet bent u dat.”
ZwaardePineutBV: “Maar ik heb niks verzuimd, niks veroorzaakt, niks gedaan en niets kunnen doen? Dit kan toch niet waar zijn? Ik geloof dat ik maar beter met mijn bedrijf naar Frankrijk, Denemarken of Duitsland kan gaan.”
UWV: “Dat kunt u doen, maar dat zal niet helpen want ook daar geldt de nieuwe wet voor de privacy. Tja mijnheer Twaalfpinter, UWV doet haar werk zoals het wettelijk is geregeld.”
ZwaardePineutBV: “Dat denk ik toch wel, want daar wordt eerst gekeken of het verzuim en de arbeidsongeschiktheid de schuld is van de werkgever. Daar betaalt de werknemer zelf de premie voor arbeidsongeschiktheid waar de werkgever buiten staat. Daar betaalt de werkgever maximaal een week of 7 voor het verzuim en niet in totaal 12 jaar zoals hier in Nederland. Daar bestaat geen Nawerking Ziektewet, daar ligt de re-integratieverplichting voornamelijk waar die thuis hoort, bij de werknemer zelf. Daar levert niet meewerken aan de re-integratie direct een sanctie op zonder dat de werkgever dat moet aantonen. Dus daar veroorzaakt dezelfde Privacywet veel minder van dit soort spooknota’s omdat zij vanaf de eerste verzuimdag wel een verschil maken tussen werkgerelateerde of niet-werkgerelateerde arbeidsongeschiktheid en daar is hun stelsel op ingericht. Dus eigenlijk vraag ik me af hoelang UWV en de Belastingdienst hun werk nog doen zoals het nu wettelijk is ingericht. Met zulke enorme verschillen ten opzichte van alle landen binnen één Europa denk ik eigenlijk niet zo heel lang meer, maar leuker kan ik het niet maken.”

Wat weten werkgevers weinig over de financiële risico’s van de Ziektewet

De heer Twaalfpinter van ZwaardePineutBV heeft nog lang op Google gezocht naar de verschillen tussen de bruto en netto salarissen van de genoemde landen, maar dat is nog niet zo eenvoudig. Wel begrijpt hij dat arbeid voor een Nederlandse werkgever altijd duurder is wanneer die als 100% zekere ‘vervuiler’ 12 jaar moet betalen, terwijl de rest van de Europese werkgevers dat niet hoeft. En dat dit een remmende werking op de Nederlandse economie zal gaan hebben. Maar het meest nog verbaast Twaalfpinter zich over het feit hoe weinig informatie werkgevers eigenlijk krijgen over de financiële risico’s van de Ziektewet. Geen informatie van zijn accountant, zijn arbodienst, zijn werkgeversvereniging, een register casemanager; niemand behalve hooguit een tussenpersoon voor een verzekering.