Parkeer je piekergedachten
Ons piekerverstand maakt overuren. Zeker in tijden van crisis. Ons brein is een fantastische verhalenverteller, die continu vergelijkt, oordeelt, evalueert, bekritiseert en fantaseert. Ons brein produceert nu eenmaal gedachten. Wel 50.000 per dag! Als we onze gedachten te serieus nemen, gaan we piekeren. En kom daar maar weer eens vanaf.
Piekeren belemmert oplossingsgericht denken. Piekergedachten roepen negatieve emoties op. Hierop reageert het lichaam met een stressreactie met als gevolg dat het denken minder helder wordt. Fight, flight, freeze zijn universele reacties van mensen en dieren op acuut gevaar om te kunnen overleven. Als reactie op het gevaar maakt ons lichaam stresshormonen aan.
Gronings onderzoek van Tom Postmes naar de gemoedstoestand van bewoners die aardbevingen hebben meegemaakt, laat zien dat problematiek je leven niet hoeft te overheersen, als je je situatie kunt relativeren en je kunt concentreren op activiteiten die energie geven.
Relativeren, makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe doe je dat? 80 procent van onze gedachten is negatief geladen. We zijn gewend om de inhoud van gedachten te veranderen, en negatieve gedachten om te denken naar positieve gedachten. Van ‘dit gaat me nooit lukken’ naar ‘ik kan het!’. Dat kost veel energie. Want iedere keer dat een negatieve gedachte opkomt en bezit van je neemt, zijn je hersenen aan het werk om de positieve daar tegenover te stellen. En dat is hard werken! Bovendien is het leven te complex om te voorspellen en ontvouwt zich vaak anders dan we voor ogen hebben.
Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan?
Sinds 2 jaar werk ik effectief en succesvol met defusietechnieken uit ACT (Acceptance and Commitment Therapy). ACT versterkt de mentale flexibiliteit en veerkracht, helpt los te komen van disfunctionele gedachten, en in het hier en nu te handelen in lijn met je doelen en waarden. Met deze nieuwe aanpak gaan we niet op de inhoud van gedachten in. In plaats daarvan veranderen we de relatie tot onze gedachten. Je hebt gedachten, je bent je gedachten niet. Met korte defusieoefeningen kan de negatieve lading van gedachten worden gehaald, door gedachten in een andere context te plaatsen.
Probeer het uit!
Hierbij deel ik graag een humorvolle oefening: zing je negatieve stressvolle gedachte (bijvoorbeeld ‘dit komt nooit meer goed’) op je favoriete liedje, of spreek ‘m vervormd uit: met een hoge of lage stem, langzaam of snel, met een bijzonder dialect.
Beetje gekke oefening? Zeker! Maar met groots effect. Door een andere stimulus in het hier en nu toe te voegen aan een gedachte ontstaan er nieuwe verbindingen tussen de negatieve gedachte en andere stimuli, waardoor de gedachte in het vervolg neutraal wordt beleefd. Er zijn vele, korte, verrassende oefeningen met opmerkelijk effect. Defuseren is vooral een kwestie van doen, in plaats van erover te lezen en daar weer gedachten bij te hebben.
Defuseren geeft rust en ruimte in je hoofd. Het gaat erom stressvolle gedachten te kunnen zien zoals ze werkelijk zijn, het zijn alleen maar woorden. Zo maak je je los van nutteloze denkprocessen, zodat je je aandacht op belangrijke en waardevolle zaken kunt richten.
VeReFi Nazomermarkt
Heb je interesse in deze innovatieve aanpak om moeiteloos los te komen van gedachten? Tijdens de VeReFi Nazomermarkt verzorg ik op 30 september en 1 oktober een workshop ‘Parkeer je Piekerverstand’. Zie ik je dan?
Meer informatie
Drs. Annette Aarts is gedragswetenschapper en draagt als trainer, coach en opleider bij aan de ontwikkeling van mensen, teams en professionals. Vanuit het gedachtegoed van ACT werkt zij aan het versterken van de mentale flexibiliteit en vitaliteit van mensen. Annette ontwikkelt en verzorgt incompanyprogramma’s ‘Grip op je Werk’ in het kader van preventie van psychisch verzuim. Ook geeft zij geaccrediteerde masterclasses voor professioneel begeleiders waarin de essentie van ACT compact is samengebundeld. Opdrachtgevers zijn ondermeer: Ministerie van Buitenlandse Zaken, Provincie Gelderland, Gemeente Zwolle, Gemeente Utrecht, GGNet, GGD Noord en Oost Gelderland, Randstad, Generali, Rabobank, Zorgdomein. Kijk voor meer informatie op www.anderseigen.nl/mentale-flexibiliteit.
