Masterplan voor politie

Gelezen bij nieuws van de NOS? Woensdag 29 november 2017? ‘Tekort aan agenten door pensioengolf en opleidingsdip’. Daar had dus eigenlijk moeten staan: Politie overvallen door pensioentsunami, want de komende 7 jaar gaan er 14.000 man met pensioen en dat kan niet worden opgevangen. Daardoor dreigt er een tekort aan agenten in de buitengebieden en in de nacht, omdat agenten van boven de 55 geen nachtdiensten draaien.

Heel lastig, zo’n plotselinge pensioen-tsunami

Nou is een pensioen-tsunami natuurlijk een uiterst lastig en frustrerend fenomeen. Je weet namelijk nooit wanneer of waar het ontstaat en opeens slaat zo’n vloedgolf complete bressen ergens in de organisatie. Was het maar zo dat je het al wel 10 jaar van tevoren kunt zien aankomen en exact weet waar de mensen zitten en wanneer die mogen stoppen. Dat is natuurlijk de natte droom van iedere HRM’er, maar Herwin, we moeten wel realistisch blijven en de dingen benoemen hoe ze zijn. Ook de voorzitter van de Nederlandse Politiebond kwam aan het woord: hij wordt ‘knap chagrijnig’ van de ontwikkeling dat er jaarlijks door bezuinigingen geen 2.000 maar slechts 1.000 agenten worden opgeleid.

Ahaa, er komt zicht op de situatie: 14.000 : 7 = 2.000 (pensionados). Dus 2.000 – 1.000 (nieuwe agenten) = een tekort van 1.000 agenten. Daar komt dan nog bij de scheefgroei m.b.t. de nachtdiensten en het probleem dat Nederland nog steeds groter is dan de Randstad. Hier komt de redder in nood: Minister Grapperhaus gaat 100 miljoen extra investeren in extra agenten, ongeveer 480 fte. Hoeveel? Eh 480 fte. Oké, we gaan weer even rekenen. Dat is dus 100.000.000 : 480 = € 208.333,- per nieuwe agent. Kost een paar centen, ruim € 17.000,- per maand, maar dan heb je ook wat voor je belastingcenten…..toch?

Misschien iets doen aan het hoge verzuim?

De volgende ochtend komt Madeleine van Toorenburg, woordvoerder justitie en veiligheid van het CDA op televisie en er wordt haar een enorm boeiende vraag gesteld. Ik zit meteen rechtop en denk: yes, nu komt het! “Mevrouw Van Toorenburg, het verzuimpercentage bij de politie is zoals bekend al jarenlang ruim een stuk hoger dan 2x het landelijk gemiddelde. Is het misschien een optie om daar iets aan te doen?”

Helemaal goed deze vraag! Ik denk: go Madeleine, niet te missen, geweldige voorzet dus inkoppen die bal! Antwoord van Madeleine: “Nee, dat is een probleem van een andere orde. Zoals de zaken er nu voor staan moet er eerst meer geld naar de politie om dit probleem van personeelskrapte op te lossen”. Huh? Wat? Van een andere orde? Dat meen je niet! Heb ik dit nou goed gehoord? Je schrijft gewoon even een stuk of 6.000 (en meer) verzuimende agenten af? Hoeveel honderden miljoenen belastinggeld wil je nu nog meer per jaar kapot gaan gooien?

Positief denken en de bedreiging ombuigen in kansen. Dus stap 1, heb kritiek, maar zorg wel dat het opbouwend is en dat je een alternatief hebt. Hmmm, opbouwend en alternatief? Goed, ik maak een puntenplan, een masterplan dat opbouwend is en ook als alternatief kan worden gebruikt. Ik weet dat ‘Den Haag’ meeleest, dus de kans is vrij groot dat het bij de beleidsmakers op het bureau komt.

Masterplan Politie

Doelstelling: 10 punten op basis waarvan (minder dan) 10 miljoen Euro adequaat wordt geïnvesteerd om per jaar 100 miljoen te besparen (en het personeelsprobleem op te lossen). Dus ieder punt is 9 miljoen Euro waard, niet slecht. De eerste 5 punten hebben met wet en image te maken. De punten 6 t/m 10 zijn operationeel.

Punt 1.            Houston, I think we’ve got a problem. Apollo, is there a problem?
Een probleem oplossen begint met het erkennen dat er een probleem is. Dus stop met mooipraterij (ook in de politiek) en het ontkennen dat het verzuim bij de politie al jarenlang buitenproportioneel is.

Punt 2.            Ik begrijp dat er wetgeving is, maar ja, zo gaan wij niet met onze mensen om
De wetgeving aangaande verzuim is helder en bij een juiste toepassing bijzonder effectief. Het fijne van deze wetgeving is ook dat ze zelfs voor de politie van toepassing is en boven zaken als cultuur, eigen regie en cao staat. Ga daarna handelen en stop met de hangmatconstructies die niet werken lucratief te maken (er staat ‘niet werken’).

Punt 3.            Als je een band gaat plakken moet je weten waar het lek zit
Benoem de oorzaken voor het verzuim: een obsolete organisatie + te veel vrijblijvendheid voor werknemer = altijd een verzuimexplosie. Laat een externe organisatie waarmee nu geen banden bestaan en ook geen arbodienst die dan ook de uitvoerder wil zijn, de problemen onderzoeken en in kaart brengen. Vervolgens maken externe professionals een plan dat is gebaseerd op mandaat voor de uitvoerders. Aanbestedingsperikelen vertragen onnodig en leveren niets op. Ook de betrokkenheid van afdelingen Inkoop vergroot de kans op een mislukking omdat zij een andere (in dit geval contraproductieve) focus hebben.

Punt 4.            Schone schijn
Verzuim en arbeidsongeschiktheid kosten organisaties, dus ook de politie, erg veel geld. Analyseer deze geldstromen en maak ze transparant. Houd jezelf en de rest van de wereld niet langer voor de gek met allerlei trucjes en gemanipuleerde cijfers. Uiteindelijk is het geld toch weg en kom je aan het eind van het jaar weer een paar honderd miljoen te kort. Waarna vervolgens de trukendoos met zogenaamde oorzaken weer open moet.

Punt 5.            Zingeving
Zorg dat de operatie binnen het kader van een thema wordt ingezet. Het thema is dan geen duurzame inzetbaarheid, vitaliteit of preventie omdat deze onderwerpen bij voorbaat te veel aan de werknemer zijn gelinkt. Zelf ben ik een groot fan van Huber (positieve gezondheid), dus wat mij betreft wordt het onderwerp ‘zingeving’. Wil de politie dat jij nog voor het korps werkt of wil jij zelf nog wel graag voor de politie werken? Word je er nog iedere dag blij van dat je voor dit beroep gekozen hebt?

Punt 6.            It wasn’t me!
De eerste start van de operatie is om de begeleiding van het verzuim weg te halen uit de organisatie. Wanneer (meer dan) 75% van het verzuim is ontstaan door de organisatie, is het naïef om te denken dat diezelfde organisatie het probleem gaat oplossen. Dus voor nu buiten de organisatie oplossen en (delen van) het team later autonoom (geen onderdeel van HRM of Finance) terug in de organisatie implementeren.

Punt 7.            Zingeving, dus met iedereen die verzuimt in gesprek
In het kader van het thema zingeving komt er een Kompasgesprek met iedereen die langer dan 3 maanden verzuimt. De gesprekken zijn verplicht maar staan los van de bestaande verzuimbegeleiding. Ze worden naast het bestaande traject gevoerd door speciaal hiervoor opgeleide specialisten, hebben een vertrouwelijk karakter en monden uit in een aandachtsgebied voor een procesinterventie. Vaak komt het voor dat er naar aanleiding van het eerste gesprek nog een tweede gesprek met de werkgever plaatsvindt. Naar schatting zullen er circa 2.500 tot 3.500 gesprekken plaats gaan vinden.

Punt 8.            Wil je meedoen?
Nodig eigen mensen die nu (gefrustreerd) thuis zitten, uit om mee te doen aan de talentenjacht voor een nieuwe baan bij de politie. Zorg voor omscholing, een goede werkplek met coaching en begeleiding om revanchegevoelens naar collega’s te temperen. Voor het oplossen van de huidige problemen zijn maar 75 tot 100 professionals nodig. De opleiding van een goede register-casemanager kost inclusief een bruto jaarsalaris geen 30% van de begrote opleidingskosten van een agent. In plaats van thuis zitten: aan de studie én binnen drie maanden lekker aan het werk én meewerken aan de verbetering van je organisatie: dat is zingeving en inzetbaarheid! Klein ander voordeeltje is dat met 75 fte x € 30.000,- een besparing van € 2.250.000,- aan verzuimlasten wordt gerealiseerd.

Punt 9.            Het paard niet langer achter de wagen spannen
Zet de arbeidsdeskundigen in op werk waarvoor ze zijn opgeleid maar haal ze weg van de verzuimbegeleiding. De afgelopen drie jaar hebben voldoende bewezen dat het niet werkt. De (politieke) keuze om dit specialistische werk door professionals te laten doen die daar niet voor zijn opgeleid, is aantoonbaar catastrofaal. Het team van externe senior register-casemanagers en eigen opgeleide casemanager werkt buiten de organisatie met mandaat van de hoofddirectie.

Punt 10.          Spelregels privacywetgeving en AP gelden (zelfs) voor de politie
Om de taken volgens de spelregels te laten uitvoeren wordt een deel van de activiteiten door een team gedaan dat in Taakdelegatie werkt. Deze groep professionals wordt aangestuurd door een klein team van bedrijfsartsen die gewend zijn op deze basis te werken. Voor de communicatie wordt een speciaal en afgesloten AP-proof verzuimsysteem gebruikt. De kaders worden gevormd door ‘IMA’: een niet-medisch model voor Taakdelegatie dat naar Huber neigt (Inzetbaarheid, Medisch en Arbeidsrecht en sociale wetgeving). Deze speciaal opgeleide casemanagers voeren in opdracht van de bedrijfsartsen de gesprekken en koppelen het gespreksverslag terug. Zij kunnen in opdracht van de bedrijfsarts de mogelijkheden van de werknemer terugkoppelen aan hun collega’s in het verzuimbegeleidingsteam.

Weer werk kunnen gaan doen waar je je prettig bij voelt en waar je trots op bent

Wat is de ambitie van dit plan? Stel dat de succesfactor binnen 1 jaar een bovengrens kent van 20%. Dan betekent dat het volgende:

• Het komend jaar kunnen er 2.000 agenten met een gerust hart met pensioen.
• Het opleidingsprogramma van 1.000 nieuwe agenten gaat de lading dekken.
• Circa 1.200 agenten (10% verzuim is 6.000 agenten en het verzuim ligt procentueel hoger) zijn weer aan de slag en kunnen dus weer operationeel worden ingepland.

Nog steeds blij worden dat je ooit voor de politie hebt gekozen; dat is de eigenlijke uitdaging van een dergelijk project. Uit de Kompasgesprekken gaat tegen de kostprijs van een appel en een ei, een schat van informatie en inzichten vrijkomen waar je geen dure organisatiebureaus voor hoeft in te huren. Dwars tegen alle politiek en belangen van afdelingen en vakbonden in, gewoon gaan gebruiken wat er door je eigen mensen wordt aangereikt in plaats van alles maar te ontkennen en er steeds opnieuw belastinggeld op kapot te gooien. En om welke bedragen dat gaat laat deze eerste meevaller van 100 miljoen + de besparing op verzuimkosten van 1.200 x € 30.000,- = € 36.000.000,- per jaar wel zien.

Zelfreflectie als werkgever lost een heleboel op

Dus als de politie haar problemen oplost, zijn er voldoende agenten beschikbaar en is er bijvoorbeeld meteen ook wat geld vrij voor het onderwijs. Aan de andere kant is het verzuim ook daar, net zoals in de zorg, zwaar gemanipuleerd en veel hoger dan wordt beweerd. Dus hoewel het niet zo moeilijk is en iedereen dit Masterplan (korrel zout) kan bedenken, zie ik nog iedere maand grote overheidswerkgevers andere keuzes maken. Veel aandacht voor de werkdruk en vervolgens daarom kiezen voor inzetbaarheid, eigen regie en zelfsturing, in plaats van kiezen voor zelfreflectie als werkgever en je probleem erkennen en aanpakken. Hier ligt, gratis, een leuke blauwdruk 😊

Informatie over Kompas en andere onderdelen uit deze blog kunnen net zoals het AP-proof verzuimsysteem TimeLine gevonden worden op www.verefi.nl