Gevoelstemperatuur -16
De afgelopen dagen zijn we als lezer, luisteraar of kijker allemaal deelgenoot gemaakt van het hypen en boosten van het fenomeen ‘gevoelstemperatuur’. Van de week les gegeven in Papendrecht en amper rij ik op de snelweg naar huis of de eerste sneeuwvlokken dwarrelen gezellig babbelend naar beneden. Ik kan ze bijna horen kletsen; “zullen we feest gaan vieren in de Alpen of paniek trappen in Nederland?” Het asfalt ligt er nog maagdelijk zwart bij als boven de snelweg de eerste digitale borden opflitsen: 70
Overal vliegen er auto’s in de ankers, met een pracht van een file als resultaat. Een ‘schat sta in de file dus ik ben later’-appende bestuurder naast me reageert net te laat en tikt z’n voorganger aan en juist op dat moment meldt de nieuwslezer dat er door de harde wind een gevoelstemperatuur van -16 is.
Pffff, daar gaan we weer. En opeens valt het kwartje: gevoelstemperatuur is net als gevoelsjournalistiek! En ze hebben hele grote overeenkomsten; iedereen beleeft het persoonlijk en dus verschillend, beiden stroken ze totaal niet met de feiten en beiden zijn ze ideaal om te hypen en te boosten.
Gevoelsjournalistiek
Deze week hadden we op 26 februari een pracht van een voorbeeld van gevoelsjournalistiek inclusief hyping, boosting maar zelfs ook pushing: de uitzending van RADAR waar mevrouw Hertsenberg op de haar kenmerkende manier schande sprak. SCHANDE over de niet bestaande onafhankelijkheid van de bedrijfsarts en de als cowboys op het criminele af buiten hun boekje gaande casemanagers. En (uiteraard) dat alles over de rug van de in de kou staande (gevoelstemperatuur -16) arme slachtoffers, annex patiënten, annex werknemers.
Het vaste team schandpaalrechters stond in slagorde opgesteld: Hertsenberg, FNV-, rechter Hemmes en een politicus, dit keer Gijs van Dijk van de PvdA, met als extra versterking twee bedrijfsartsen die een stevige duit in het zakje doen. Erica Hemmes van de FNV is op dreef en gaat op de emotie: het gaat alleen om geld, terwijl de werkgever geen kosten heeft. Oneigenlijk gebruik van de WW door zieke mensen in de WW te duwen.
Wat feiten voor Hemmes
Speciaal voor Hemmes hier de feiten:
- Kost de werkgever niets. Niet juist want de werkgever betaalt in Nederland nog steeds 12 jaar; 2 jaar verzuim en 10 jaar voor de arbeidsongeschiktheid ongeacht de oorzaak.
- Oneigenlijk gebruik van de WW is niet per definitie juist, want ziek zijn betekent niet dat je dus ook arbeidsongeschikt bent. Heel veel werknemers zijn ziek of hebben een aandoening en werken gewoon of kunnen gewoon werken en daarvoor is de WW immers bestemd.
- De suggestie dat dit gedrag, zie in de WW, ten koste gaat van de belastingbetaler is onzin. Grote onzin, want het voorbeeld ging over werknemers in het onderwijs en daar betaalt de werkgever de WW zelf, dus de kosten zijn voor de werkgever.
Pingpong met twee bedrijfsartsen
Hertsenberg nam, eenzijdig en bevooroordeeld zoals we van haar gewend zijn, op basis van de haar typerende ping-pong stijl het interview af. Eigenlijk stonden er 2 dingen centraal: heel vaak werd herhaald dat 40% van de door hun bevraagde werknemers geen vertrouwen heeft in de onafhankelijkheid van de bedrijfsarts. En het andere onderwerp was dat er in Nederland een soort van criminele cowboys rondlopen die we casemanagers noemen.
Hertsenberg: “40% van de werknemers twijfelt aan de onafhankelijkheid van de bedrijfsartsen. Het gaat allemaal om geld, over de rug van de zieke werknemers die aan het werk worden gezet.”
Bedrijfsartsen: “Ja het gaat allemaal om geld, wie betaalt bepaalt. Werkgevers schakelen op een andere bedrijfsarts wanneer hun de uitkomst niet bevalt. En de medewerkers worden vaak voor de gek gehouden want de casemanagers zijn geen artsen.”
Wat ander materiaal voor Hertsenberg:
- Niet de werkgever maar de overheid bepaalt, dat de werkgever betaalt en daarom baalt.
- 70% van al het verzuim in Nederland is op dag 1 van het verzuim niet medisch (ook in het voorbeeld van de schooljuf niet) dus er is geen sprake van ziekte.
- Los daarvan betekent ziek niet per definitie dat een werknemer ook arbeidsongeschikt is.
- Een zieke werknemer is ook niet per definitie een patiënt (hoe onterecht en hoe stigmatiserend om over de rug van de honderdduizenden mensen die iedere dag ondanks hun beperking of ziekte naar het werk gaan voortdurend je punt te willen maken).
- Een meer representatief onderzoek “KNMG-visiedocument Zorg die werkt” laat zien (pagina 29) dat een werknemer (verzekerde) zelfs in het publieke domein twijfelt aan de onafhankelijkheid van de verzekeringsarts. Waarom mag een werkgever die de werknemer vaak goed kent, geen twijfel hebben en schakelen op een second opinion in het private domein?
- Hieronder een iets meer representatief onderzoek met percentages uit hetzelfde document “KNMG-visiedocument Zorg die werkt” (met een knipoog naar de manier van presenteren in de gevoelsjournalistiek) over de wijze waarop werknemers in Nederland over de onafhankelijkheid van de bedrijfsarts en de wijze van werken oordelen:
- De voorbeelden in het onderwijs en andere overheden raken juist de grootste groep met werkgevers die met het zogenaamde Eigen Regie Model werken. In dit model is de leidinggevende de niet opgeleide casemanager en die gaat inderdaad helaas vaak volstrekt onterecht en volledig onbevoegd zelfstandig met de werknemer over het verzuim en de mogelijkheden in gesprek.
- Een speciaal hiervoor opgeleide register casemanager mag onder Taakdelegatie in opdracht van een bedrijfsarts echter wel degelijk met de werknemer communiceren, ook als het de herstelmelding betreft.
Pingpong met Van Dijk van de PvdA
Hertsenberg: “40% van de werknemers twijfelt aan de onafhankelijkheid van de bedrijfsartsen. Het gaat allemaal om geld, over de rug van de zieke werknemers die aan het werk worden gezet. Hoe krijgen we de bedrijfsartsen onafhankelijk om het crimineel gedrag van werkgevers terug te dringen? En 20% van de casemanagers bepaalt of de werknemer ziek is.“
Van Dijk: “Ja het gaat allemaal om geld, de FNV geeft terecht aan dat wie betaalt bepaalt. De bedrijfsarts moet uit publieke middelen worden betaald om zo zijn onafhankelijkheid terug te krijgen. Ik zal hiervoor naar de minister gaan. Wat de casemanagers betreft, dat zijn cowboys met crimineel gedrag die we echt door de inspecties, want die hebben we hiervoor, keihard moeten aanpakken.”
De feiten voor Van Dijk:
- Ga eerst naar je baas Lodewijk die de afgelopen jaren als minister alle belangrijke dossiers in dit kader voor zich heeft uitgeschoven. Echt flink om nu vanuit de oppositie bijdehand te gaan doen.
- Het genoemde onderzoek “KNMG-visiedocument Zorg die werkt” laat zoals gezegd zien, dat een werknemer (verzekerde) zelfs in het publieke domein twijfelt aan de onafhankelijkheid van de verzekeringsarts.
- Daarmee is de vurig gewenste onafhankelijkheid die wordt gesuggereerd door besteding van publieke gelden meteen naar het rijk der PvdfAbelen verwezen.
- Het aanpakken van leidinggevenden die onterecht die als casemanagers acteren, lijkt me wenselijk maar lastig. Het aanpakken van cowboys die zich casemanagers noemen juich ik uiteraard toe, zeker wanneer ze tijdens de hun opleiding leren zelfstandig aan de slag te gaan met meest voorkomende aandoeningen in de praktijk van de bedrijfsarts.
- De speciaal hiervoor opgeleide register casemanager die adequaat binnen de wettelijke kaders keurig in opdracht van de bedrijfsarts handelt, drinkt graag een kopje koffie met welke inspectie dan ook. Niet te lang, want er is erg veel werk 😊
Manipulatief
Eerder in mijn blog gebruikte ik het zinnetje: ‘Deze week hadden we op 26 februari een pracht van een voorbeeld van gevoelsjournalistiek inclusief hyping, boosting maar zelfs ook pushing.’
Dat pushing is uiterst manipulatief en zit hem in het potje pingpongen tussen Hertsenberg en Van Dijk waar het de onafhankelijkheid en de financiering van de bedrijfsartsen betreft; via publieke gelden, via de Zorgverzekeringswetzorgverzekeraars. Dat is precies in de lijn van wat de FNV, de PvdfAbelen binnen de SER graag willen: de publieke financiering van een nieuwe bedrijfsarts, de zogenaamde arbeidsarts. En dat weer is precies waar het genoemde KNMG-Visiedocument 66 pagina’s lang over gaat. Ben benieuwd of de twee meewerkende bedrijfsartsen van tevoren is verteld dat ze zo dus eigenlijk een bijdrage leveren aan de door partijen binnen de SER gewenste verdringing van de eigen beroepsgroep. Al met al veel gevoelsjournalistiek en de weinig genuanceerd rouwdouwende cowboys zaten, op twee ietwat naïeve bedrijfsartsen na, vooral bij RADAR.
Herwijn,
Als vaker het geval een verhelderende column, goede onderzoeksjournalistiek vergt hoor en wederhoor, ben je gebeld voorafggande aan de uitzending voor een gesprek? Vrees van niet , mevrouw Hertsenberg wilde waarschijnlijk voor het spreekwoordelijke dubbeltje op de eerste rang zitten. Niet gehinderd door enige kennis van zaken roept ze dus verkeerde dingen over waar de rekening ligt. Volgens mij ligt die toch écht bij de werkgever. Is het idee om haar de Regie op Verzumopleiding aan te bieden ? Dan krijgt ze een wat minder eenzijdig beeld en kan ze met verdieping op zaken een betere reportage maken.